Europejska Noc Muzeów - Warszawa 2014
NOTA POSTBADAWCZA
Nawiązując do wypracowanej tradycji badawczej, zespół Pracowni Polskiego Pomiaru Postaw i Wartości pod kierownictwem ks. prof. dra hab. Sławomira H. Zaręby przeprowadził w dniach 17-18 maja 2014 r. badanie warszawskiej edycji XI Europejskiej Nocy Muzeów. Warto zauważyć, że jest to już kolejne badanie tego wydarzenia, co pozwala na uchwycenie zależności charakterystycznych dla badań longitudinalnych – szczegółowa analiza poprzedniej edycji ENM 2013 w Warszawie znajduje się w publikacji PPPiW pt. „Konsumując coolturę. Europejska Noc Muzeów w Warszawie 2013”, pod redakcją Sławomira H. Zaręby oraz Marcina Choczyńskiego.
Analiza charakterystyk ENM w Warszawie 2014 opierała się na losowej próbie (N=1272) osób z populacji, zróżnicowanych według cech społeczno-demograficznych. Badaniem objęto 20 placówek kultury do których delegowano zespoły ankieterskie. Zobligowane były one do przeprowadzenia z losowo wybranymi respondentami ankiet, których treść oscylowała wokół uczestnictwa w kulturze a także ewaluacji samego wydarzenia Nocy Muzeów 2014.
Jednym z najważniejszych spostrzeżeń jest zwrócenie uwagi na to, w jaki sposób respondenci czerpią informacje na temat Nocy Muzeów. Okazuje się, że najczęściej jest to Internet (79,3% ogółu odpowiedzi), stosunkowo rzadziej ankietowani dowiadywali się o tym wydarzeniu z telewizji (28,8%), radia (29,6%) czy prasy ogólnokrajowej (17%). Zjawisko wykorzystania medium interaktywnego jest tutaj doniosłym czynnikiem obrazującym nie tylko jego popularność, ale także rzeczywistą funkcje kreacyjną kultury.
Ciekawie prezentują się również wyniki dotyczące uczestnictwa respondentów w Nocy Muzeów w innych krajach europejskich – 61,4% respondentów podnosiło fakt zagranicznej eksploracji kulturalnej. Zdecydowana większość preferowała dwa kraje – Francję i Niemcy. Fakt ten można tłumaczyć stosunkową bliskością geograficzną ale także atrakcyjnością oferty kulturalnej w tych krajach. Jest to także dowód na rzeczywiste zacieranie granic państwowych, spowodowane mobilnością wynikającą z faktu przynależności do tożsamości europejskiej.
Ankietowani, pytani o powody uczestnictwa w Nocy Muzeów, wskazują przede wszystkim na: doświadczenie kulturalne (52,7%), przygodę i nowe doświadczenie (18,1%) oraz atrakcyjne spotkanie towarzyskie (16,4%). Wyniki te mogą wskazywać na dużą świadomość dotyczącą chęci poznawania kultury, jej aspektu nowatorskiego oraz wspólnotowego charakteru tej czynności. Stosunkowo rzadziej badani określają Noc Muzeów jako jedyną możliwość odwiedzin atrakcyjnych miejsc (8,7%) oraz na formę clubbingu (3,3%). Widać tutaj wyraźnie wpływy wielkomiejskiego środowiska urbanizacyjnego, charakteryzującego się wielością opcji poznania.
Z powyższymi wskazaniami korelują odpowiedzi dotyczące wskazywania tego, co najbardziej skłoniło respondentów do uczestnictwa w Nocy Muzeów. Okazało się, że najwięcej ankietowanych wskazało na osobiste zainteresowanie (43,8%), stosunkowo dużo osób zasięgnęło też opinii znajomych (18,2%). Świadczy to przede wszystkim o znawstwie wartości kulturalnych oraz dokładnym określeniu swoich preferencji w obcowaniu z takimi, a nie innymi wartościami, powiązanymi ze stylem życia i tożsamością.
Przedstawione powyżej cząstkowe wyniki badania obrazują dużą samoświadomość kulturalną uczestników warszawskiej edycji Europejskiej Nocy Muzeów 2014. Obraz badanych, jaki maluje się po analizie danych, wskazuje na duże zróżnicowanie dymensji uczestnictwa w kulturze, charakterystycznych dla środowiska metropolitalnego.
